فاطمه مداح نظری - جدیدترین آمار منتشرشده از سوی بانک جهانی گویای این حقیقت است که فقر مطلق در ایران طی سال‌های فعالیت دولت سیزدهم کاهش قابل‌ملاحظه‌ای داشته است و نمی توان تلاشهای دولت و موفقیت در این امر را نادیده گرفت.
هرچند عده ای تلاش می کنند تا با سیاهنمایی و ناامیدسازی مردم این موفقیت ها را پنهان کنند ولی آمارهای بانک جهانی بیانگر رشد قابل ملاحظه ای در زمینه کاهش فقر مطلق در ایران است.
این نهاد بین‌المللی فقر مطلق را بر پایه درآمد روزانه ۲.۱۵ دلار برای هر نفر (بر اساس شاخص برابری قدرت خرید به قیمت ثابت سال ۲۰۱۷) تعریف کرده است و این رقم حداقل مبلغی است که یک نفر برای تأمین نیازهای ضروری زندگی خود به آن نیاز دارد.
بر این اساس در آخرین سال عملکرد دولت حسن روحانی (۱۳۹۹ مطابق با ۲۰۲۰) نسبت جمعیت دارای فقر مطلق به کل جمعیت در ایران ۰.۸ درصد بوده است اما این رقم در سال نخست فعالیت دولت رئیسی (۱۴۰۰ مطابق با ۲۰۲۱) به ۰.۷ درصد و در سال دوم فعالیت دولت رئیسی (۱۴۰۱ مطابق با ۲۰۲۲) به ۰.۵ درصد کاهش یافته است.
بدین ترتیب فقر مطلق در ایران طی دو سال متوالی در دولت سیزدهم کاهشی بوده و نسبت جمعیت دارای فقر مطلق به کل جمعیت در این دولت مجموعا ۳۷ درصد کمتر از سال ۲۰۲۰ یعنی سال آخر فعالیت دولت قبل بوده است.
نرخ ۰.۵ درصدی فقر مطلق در ایران کمترین نرخ ثبت‌شده برای این شاخص طی ۵ سال گذشته بوده است. در سال ۲۰۱۷ نسبت جمعیت دارای فقر مطلق در ایران به کل جمعیت ۰.۳ درصد بوده که این رقم تا سال ۲۰۲۰ روندی کمابیش صعودی را طی کرده در این سال به ۰.۸ درصد رسیده بود.
تورم نقطه به نقطه مواد غذایی در مهرماه ۱۴۰۲ به ۳۶.۱ درصد رسید، این رقم کمترین میزان تورم نقطه به نقطه مواد غذایی در ۳ سال اخیر است؛ در ماه‌های پایانی دولت روحانی و هم‌زمان با تحویل دولت به آیت‌الله رئیسی در سال ۱۴۰۰ تورم نقطه به نقطه مواد غذایی بالای ۶۰ درصد بود.
براساس گزارش جدید مرکز آمار، تورم ماهانه مواد خوراکی و آشامیدنی در مهرماه ۱۴۰۲ فقط ۰.۴ درصد بود که کمترین رقم از خرداد ۱۴۰۰ تاکنون محسوب می‌شود و می‌توان گفت تورم ماهانه موادغذایی به کمترین رقم ۲۹ ماه اخیر کاهش یافت.
براساس گزارش مرکز آمار در مهرماه 1402 تورم ماهانه موادغذایی نزدیک به صفر بوده یعنی میانگین قیمت مواد خوراکی و آشامیدنی در مهرماه نسبت به شهریورماه حداقل تغییرات را داشته است. این درحالی است که تورم ماهانه مواد غذایی در ماه‌های مرداد و شهریور ۱۴۰۰ که آیت‌الله رئیسی دولت را از روحانی تحویل گرفت بالای ۵ درصد بود.
شاخص دیگر، تورم نقطه به نقطه مواد غذایی است که در مهرماه ۱۴۰۲ به ۳۶.۱ درصد رسیده است. این رقم کمترین میزان تورم نقطه به نقطه مواد غذایی در ۳ سال اخیر است.
در ماه‌های پایانی دولت روحانی و هم‌زمان با تحویل دولت به آیت‌الله رئیسی در سال ۱۴۰۰ تورم نقطه به نقطه مواد غذایی بالای ۶۰ درصد بود.
همچنین نرخ تورم میانگین کشور در مهرماه به ۴۵.۵ درصد رسیده است که کمترین رقم از بهمن ۱۴۰۱ محسوب می‌شود. در سال ۱۴۰۰ هم‌زمان با تحویل دولت به آیت‌الله رئیسی نرخ تورم میانگین کشور بیش از ۴۶ درصد بود. نرخ تورم نقطه به نقطه نیز در مهرماه 1402 به ۳۹.۲ درصد رسید که کمترین رقم این شاخص از اردیبهشت ۱۴۰۱ به بعد محسوب می‌شود. نرخ تورم نقطه به نقطه در فروردین امسال ۵۵.۵ درصد بود و رسیدن آن به ۳۹.۲ درصد در مهرماه به معنای کاهش بیش از ۱۶ واحد درصدی این شاخص در ۶ ماه گذشته است. چنین سرعتی در کاهش نرخ تورم نقطه به نقطه در سالیان اخیر سابقه نداشته است.
صالحی اصفهانی با محاسبات بر مبنای داده‌های منتشر شده توسط مرکز آمار ایران نشان داده که متوسط درآمد مردم در طی دو سال گذشته حدودا ۷ درصد بیشتر از تورم بوده است. برای تقویت این دیدگاه، وی مخارج مردم بر اساس نرخ دلار با روش برابری قدرت خرید(ppp) را نیز محاسبه کرده و نشان داده مخارج ارزی مردم ایران نیز در این دو سال نسبت به قبل کاهش نیافته است.
همچنین درصد افراد زیر خط فقر در دو سال گذشته بیشتر از قبل نیست و در نهایت وی نشان داده که ضریب جینی نیز در دو سال گذشته کاهش یافته و بهبود پیدا کرده است؛ بنابراین وی سیاست آقای رییسی در خصوص حذف یارانه کالاهای اساسی و پرداخت مستقیم به مردم را نسبتا موفق ارزیابی می‌کنند.
تلاش دولت در قدم ثابت نگه داشتن رشد تورم در دولت پیشین خود بود و در ادامه با اقدامات انجام شده سعی در کاهش این نرخ داشت و دور از انصاف است که در تلاش دولت در ایجاد شرایط مطلوب تر برای مردم را در سیلاب نظرات مخالف و دست های پشت پرده نادیده گرفت.
